„Mówił pan, zrobił sam” – to powiedzenie, rzadko kojarzone z przywódcami politycznymi, doskonale opisuje podejście króla Karola III do ochrony środowiska. Od lat konsekwentnie działa na rzecz natury poprzez konkretne projekty. Jego postawa wyróżnia się na tle wielu liderów, którzy ograniczają się jedynie do deklaracji. W kontekście nadchodzącej wizyty monarchy w Polsce (*) przypominamy, jak od lat inspiruje do działania na rzecz środowiska, będąc symbolem zaangażowania, które zaczyna się od własnego przykładu.
Karol III działa na różnych frontach – od produkcji ekologicznej żywności, edukację o zawodach zagrożonych wyginięciem, przez walkę z marnotrawstwem żywności, po promowanie zrównoważonego budownictwa i dbanie o bioróżnorodność. Miał też plany związane z Puszczą Białowieską w Polsce.
Ciasteczka i konfitury
Fundacja Króla Karola, działająca na rzecz środowiska od ponad 45 lat, jest jednym z głównych narzędzi, poprzez które monarcha realizuje swoje ekologiczne cele. Przykładem może być zakup w 1980 roku zabytkowego pałacyku w Gloucestershire, otoczonego ogrodami i zaniedbaną ziemią o powierzchni 311 ha. Od tego czasu, Karol systematycznie powiększał nieruchomość, aby produkować tam żywność ekologiczną. Dziś jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych producentów organicznej żywności w Wielkiej Brytanii. Jego marka Duchy Originals oferuje bio-ciasteczka, herbaty Earl-Grey oraz konfitury, które cieszą się popularnością nie tylko w Wielkiej Brytanii.
Coronation Food – walka z marnotrawstwem żywności
Karol III zainicjował ten projekt, który ma na celu walkę z marnotrawstwem żywności w Wielkiej Brytanii, gdzie aż 25% produkowanej żywności jest marnowane, podczas gdy wiele rodzin zmaga się z niedostatkiem. Celem projektu jest połączenie przemysłu spożywczego w celu redukcji odpadów i jednoczesnej walki z głodem. Jak sam mówił: „Potrzeba żywności jest równie realna i pilna, jak marnotrawstwo żywności – i jeśli można znaleźć sposób, aby wypełnić lukę między nimi, to rozwiązałoby to dwa problemy w jednym”. W pierwszym roku projektu uratowano 940 ton nadwyżek żywności – co odpowiada 2 240 000 porcji posiłków. Dzięki hojności partnerów wspierających inicjatywę, przekazano potrzebującym 11 900 ton żywności (4,5 miliona posiłków).
Zrównoważona moda i tekstylia
Król świadomy wpływu przemysłu tekstylnego na środowisko, angażuje osoby publiczne, takie jak aktorka Sienna Miller czy piosenkarz Rod Stewart, w edukowanie społeczeństwa na temat zrównoważonych praktyk w modzie. Jako ambasadorzy jego inicjatyw ekologicznych, promują modę, która minimalizuje negatywny wpływ na planetę. Inicjatywy te wspierane są przez naukę tradycyjnych umiejętności i rzemiosła. Co roku 15 000 studentów kursów sponsorowanych przez królewską fundację, bierze w nich udział. Dotychczas 200 przyszłych rzemieślników nauczyło się m.in. tkania dywanów, malowania obrazów woskiem i złotem. W ofercie kursów są zajęcia z zagrożonych wyginięciem zawodów. W Kanadzie fundacja Króla Karola realizuje projekt angażując lokalne społeczności w warsztaty dotyczące geometrii natury, tkactwa, budowania schronień i rzeźby w drewnie. Dzięki takim inicjatywom promowana jest ochrona środowiska i wzmacniana tożsamość kulturowa.
Eko budownictwo – przyszłość Ziemi
Zrównoważone budownictwo jest kolejnym ważnym obszarem, w którym Król podejmuje liczne działania. Dostrzega on ogromny wpływ przemysłu budowlanego na zmiany klimatyczne, a jego podejście opiera się na wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań minimalizujących szkodzące praktyki. W ramach Fundacji Króla organizowane są nagrody dla pionierów ekologicznego budownictwa. Nagradza projekty promujące wykorzystanie odnawialnych materiałów, takich jak drewno czy słoma, oraz energooszczędnych technologii, w tym paneli słonecznych i pomp ciepła.
Międzynarodowe działania na rzecz klimatu
Król Karol III nie ogranicza swojego zaangażowania jedynie do Wielkiej Brytanii. Jako orędownik zmian w polityce klimatycznej, aktywnie zabiera głos na światowych konferencjach, apelując o pilne działania na rzecz ograniczenia globalnego ocieplenia. Podkreśla on znaczenie wspólnych wysiłków na rzecz przyszłości naszej planety. Jego inicjatywy, takie jak założenie United for Wildlife czy współpraca z aktywistami, takimi jak Greta Thunberg, pokazują, że Król Karol nie tylko mówi, ale i aktywnie działa na rzecz ochrony środowiska.
Puszcza Białowieska – obietnice, które pozostały nieusłyszane
Warto wspomnieć o wizycie Karola w Polsce, w marcu 2010 roku, kiedy odwiedził Puszczę Białowieską. Zachwycił go unikalny ekosystem tego miejsca, w tym żubry, które udało mu się nakarmić, oraz historia ochrony tego niezwykłego skarbu natury. Podczas wizyty wyraził chęć wsparcia działań na rzecz ochrony Puszczy, w tym poszerzenia granic Białowieskiego Parku Narodowego. Mimo deklaracji, niewiele się w tej sprawie zmieniło. Mimo to Król Karol III pozostaje jednym z czołowych orędowników ochrony środowiska na świecie. Jego inicjatywy, zarówno te lokalne, jak i globalne, pokazują, że stara się wpływać na zmiany w wielu kluczowych dziedzinach, od produkcji żywności, przez modę, po budownictwo. Optymistyczne, że za naturą stoją tak silne postaci.
Ps. Pasją Króla Karola są owce. Wymyślił kilka kampanii promujących wełnę i ma w kilku posiadłościach stada owiec. Mówi o sobie, ze jest człowiekiem wsi i nie znosi miasta. Poza tym to nałogowy filantrop, założył ponad 25 organizacji charytatywnych. Dużo pracuje dla innych, ale rzadko docenia własne umiejętności.
(*) Pałac Buckingham wydał oficjalne oświadczenie dotyczące wizyty Karola III w dniu 27 stycznia 2024 roku.
„Król weźmie udział w uroczystościach związanych z 80. rocznicą wyzwolenia byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau w Polsce” — głosi treść komunikatu.
Zdjęcia w artykule: Białowieski Park Narodowy – Ireneusz Zacharewicz oraz CC Wikipedia.
