Każdy z Nas w dzieciństwie lubił bawić się starymi przedmiotami. Ze zużytych opon robiło się huśtawkę, stare kije i deski robiły nam za tarcze oraz miecze a z gazet można było wycinać ciekawe kształty i harmonijki. Lata mijały, drewniany miecz się rozleciał, gazety wyrzuciliśmy na makulaturę a oponę oddaliśmy do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK). Niestety, nie każdy chce pozbywać się śmieci w sposób ekologiczny i bezpieczny. Są i tacy ludzie, którzy na pozbywaniu się śmieci nie tylko nielegalnie zarabiają, ale również zanieczyszczają środowisko. Mowa tutaj o mafiach śmieciowych.
Mafie śmieciowe to organizacje przestępcze, których działanie polega na tym, że w zamian za pieniądze pozbywają się one śmieci. Przy czym “pozbycie się śmieci” ma charakter oczywiście nielegalny i może polegać na zorganizowaniu nielegalnego składowiska odpadów a następnie podpalenie go celem pozbycia się zgromadzonych tam śmieci bądź na załadowaniu odpadów na ciężarówki i wywiezieniu ich do innych państw czy lasów, zakopując je w beczkach czy wrzucając do zbiorników wodnych.
Na arenie międzynarodowej takim procederem na olbrzymią skalę trudnili się włosi, związani z mafią z okolic Neapolu. Ich działania tłumaczą hałdy śmieci zalegające w biednych państwach afrykańskich. Transakcja przebiega następująco – mafia pobiera śmieci od różnych podmiotów w kraju i za pieniądze zobowiązuje się ich pozbyć. Organizuje kontenerowce, transport oraz ludzi do pozbycia się odpadów i transportuje je do ubogich państw. W tych państwach afrykańskich często za małą sumę pieniędzy można wspomniane odpady wyładować, spalić, czy nawet sprzedać dalej (słynne na cały świat stały się przecież widoki afrykańskich ludów autochtonicznych chodzących w klapkach zrobionych ze starych opon czy plastikowych butelek.).
Nie tak dawno zmianom uległ sposób pozbywania się odpadów. Jako że pożar nielegalnego składowiska przyciągał sporo uwagi, mafie śmieciowe zamiast tego ładują odpady do naczep samochodowych, mieszczących nawet po 24 tony, po czym wywożą je na nielegalne wysypiska lub zakopuje w beczkach pod ziemią. Odpady te najczęściej są rakotwórcze oraz toksyczne.
Działalność przestępcza mafii śmieciowych dotarła również do Polski. Wiosną 2020 roku do krakowskiego sądu okręgowego trafił akt oskarżenia wobec 41 osób. Polska mafia śmieciowa jest odpowiedzialna za utworzenie nielegalnych składowisk, na których porzucono ponad 55 tys. ton rakotwórczych substancji.
Co ciekawe, osoby objęte oskarżeniem są w wieku od 25 do 75 lat, 34 spośród nich zakwalifikowano jako członków zorganizowanej grupy przestępczej. W konsekwencji za czyn z art.258 kodeksu karnego grozi tym osobom od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Ponadto można zarzucić równolegle popełnienie innych przestępstw – przeciwko środowisku, wiarygodności dokumentów, mieniu, bezpieczeństwo powszechnemu – za co grożą kary nawet do 25 lat więzienia. Aresztowano tymczasowo między innymi szefa całej grupy przestępczej.
Jak działali? Odpady płynne przewożono w kanistrach o pojemności 1000 litrów lub w beczkach o pojemności 200 lub 120 litrów i porzucano na terenie hal lub działek. Do dołów ziemnych oraz na hałdy trafiały odpady zmieszane zawierające dodatkowo odpady komunalne.
Nie można zwlekać, na poziomie krajowym powinny zostać powołane jednostki zajmujące się śledzeniem i monitorowaniem tego rodzaju działalności. Ukrócić ten proceder mają za zadanie regulacje tzw. BDO. Rejestr-BDO stanowi pierwszy element Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO). Ale co najważniejsze – sami nie przyczyniajmy się do tego procederu. Segregujmy śmieci, zawieźmy je sami do PSZOK-ów w Swoich gminach i przede wszystkim dbajmy, aby było ich jak najmniej.
To trochę utopijne, ale jednak prawdziwe stwierdzenie, że gdy znikną śmieci lub nielegalny wywóz śmieci nie będzie się opłacał – znikną również i mafie śmieciowe, które wywierają ogromny wpływ na Nasze aktualne zdrowie oraz zdrowie Naszych potomków i całej planety.
Przypisy
1) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2020 roku poz. 1444 ze zm.)
2) https://www.gov.pl/web/klimat/rejestr-bdo – Rejestr BDO
3) https://portalkomunalny.pl/ponad-40-osob-oskarzonych-o-magazynowanie-55-tys-ton-rakotworczych-odpadow-405364/ – ujęcie mafii śmieciowej w 2020r.
